Samochody osobowe - Polska: książki - historia i modele

Polskie fabryki samochodów 1946-1989

Aby historia dziejów polskich fabryk samochodów mogła być rzetelnie przygotowana, autor musiał na nie spojrzeć z dystansu, obiektywniej. Dbał jednocześnie, by nie umknęły mu z pamięci ważne wydarzenia. Skrupulatnie zbierał materiały, czego owocem jest książka, którą oddajemy w Państwa ręce.

W publikacji opisane zostały fabryki tzw. finalnych producentów samochodów i PIMot. (uwzględniono także Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego w Mielcu, która wprawdzie należała do przemysłu lotniczego, ale także wytwarzała samochody). Kolejne rozdziały zawierają informacje o ich historii i dokonaniach w okresie od zakończenia II wojny światowej do upadku ustroju komunistycznego w 1989 roku.

Opisy fabryk poprzedzono rozdziałami wprowadzającymi, zawierającymi informacje o początkach polskiego przemysłu samochodowego i jego sytuacji w socjalistycznej Polsce Ludowej. Wymieniono także producentów nadwozi specjalizowanych i specjalnych.
Po transformacji ustrojowej państwa i wprowadzeniu wolnego rynku omawiane fabryki nie sprostały zewnętrznej konkurencji.

Przejęły je różne organizacje, także zagraniczne, lub po prostu upadły. Warto jednak zachować w pamięci dokonania tych zakładów, które zgrupowane w ZPMot. i noszące znak POLMO tworzyły duży socjalistyczny koncern motoryzacyjny - będący wówczas ważną gałęzią polskiego przemysłu.
Książka zawiera m.in. opisy fabryk samochodów w: Lublinie, Starachowicach, Bielsku-Białej, Warszawie, Poznaniu, Jelczu, Sanoku, Mielcu, Nysie.

Szczegóły

Samochody ze Śląska 1971-2018

Ta bogato ilustrowana monografia przedstawia pojazdy produkowane w Bielsku-Białej i Tychach przez WSM (Wytwórnię Sprzętu Mechanicznego), FSM (Fabrykę Samochodów Małolitrażowych) oraz Fiat Auto Poland i FCA Poland (Fiat Chrysler Automobiles). Uwzględniono także projekty, prototypy i makiety opracowywane w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Samochodów Małolitrażowych, a później w BOSMAL-u.

Książka opisuje historię powstania tych samochodów, rozwój ich konstrukcji oraz podstawowe dane techniczne i statystyczne. Publikacja obejmuje lata 1971-2018 i zawiera wiele archiwalnych, dotychczas niepublikowanych zdjęć i rysunków.

Przedstawiono między innymi następujące modele:
- WSM/FSM Syrena
- Polski Fiat 126p, Polski Fiat 127p
- Beskid, Fiat Cinquecento
- Fiat Uno, Fiat Siena/Palio Weekend, Fiat Seicento, Fiat Panda II, Fiat 500/500C
- Abarth 500/595/695
- Ford Ka II
- Lancia Ypsilon II

Omówiono również liczne wersje limitowane oraz odmiany wyposażeniowe poszczególnych modeli. Książka jest cennym źródłem wiedzy dla miłośników motoryzacji, badaczy historii motoryzacji w Polsce oraz kolekcjonerów, oferując przegląd całej gamy samochodów powstałych w regionie śląsko-beskidzkim i ich ewolucji konstrukcyjnej na przestrzeni ponad czterech dekad.

Szczegóły

Karetki pogotowia ratunkowego PRL

Ten tom jest częścią serii "Historia motoryzacji w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej". Zawiera szczegółowe opisy wszystkich typów ambulansów i innych pojazdów projektowanych i produkowanych dla służby zdrowia, w tym prototypów oraz modeli, które pozostały jedynie na rysunkach.

Książka opisuje również wojskowe karetki i autobusy, które w razie klęsk żywiołowych lub wojny mogły być przystosowane do transportu rannych poprzez demontaż siedzeń i zamontowanie wsporników dla noszy.

Ilustrowana kilkuset zdjęciami i rysunkami technicznymi, z których wiele publikowane jest po raz pierwszy, książka daje pełny obraz projektowania, budowy i użytkowania pojazdów ratunkowych w Polsce w okresie PRL.

Szczegóły

Montownie samochodów w II Rzeczypospolitej

Montownie samochodów były istotnym elementem polskiego przemysłu motoryzacyjnego w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Książka przedstawia ich powstanie, przebieg działalności oraz programy produkcyjne. Publikacja ma charakter pionierski, przybliżając wiele mało znanych faktów z historii polskiej motoryzacji, a niektóre ilustracje publikowane są po raz pierwszy.

Oprócz zakładów działających w granicach II Rzeczypospolitej uwzględniono także montownię pojazdów Hudson i Essex (Hudsexway) w Wolnym Mieście Gdańsku. Publikację uzupełniają zestawienia danych technicznych opisanych modeli oraz informacje statystyczne o liczbie wyprodukowanych egzemplarzy.

Materiały do książki pochodzą ze źródeł współczesnych, krajowych i zagranicznych, a także z oryginalnych publikacji prasowych, firmowych i reklamowych.

Spis treści:

- Od autora
- "Elibor" 1920-1927
- Towarzystwo Budowy Samochodów "As" 1926-1930
- Zjednoczone Fabryki Maszyn i Samochodów "Oświęcim-Praga" są 1929-1938
- General Motors w Polsce 1928-1931
- Polskie Towarzystwo Samochodów Citroën 1930-1934
- Polski Fiat 1932-1935
- Lilpop, Rau & Loewenstein 1936-1939
- Zakłady Samochodowe Wspólnoty Interesów są 1939
- Hudsexway, Wolne Miasto Gdańsk 1928-1933
- Fablok są 1939
- Podsumowanie
- Bibliografia
- Indeks ośób

Szczegóły

Pierwsze były Stary: Historia produkcji pojazdów w Polsce Ludowej

Książka Z. Podbielskiego stanowi pierwszą kompleksową i szczegółową historię polskiego przemysłu motoryzacyjnego w latach 1945-1990. Autor opisuje wszystkie pojazdy produkowane seryjnie oraz istniejące w formie prototypów, począwszy od pierwszych, wyprodukowanych w 1948 roku samochodów ciężarowych Star 20.
Zakres obejmuje różne typy samochodów ciężarowych, samochody osobowe, pojazdy dostawcze i rolnicze, samochody specjalne (ambulanse, cysterny, wozy straży pożarnej, śmieciarki, wywrotki i inne), autobusy, motocykle i skutery. Tekst uzupełniają szczegółowe dane techniczne dla licznych typów pojazdów, a także 350 fotografii i rysunków technicznych.

Zdzisław Podbielski, wiodący dziennikarz motoryzacyjny o bogatym doświadczeniu, napisał tysiące materiałów prasowych i jest autorem 30 książek. Jego ekspertyza wynika z wieloletniej pracy w Przemysłowym Instytucie Motoryzacji w Warszawie.

Szczegóły

Producenci nadwozi samochodowych w II Rzeczypospolitej

Ta bogato ilustrowana książka przedstawia przegląd producentów nadwozi samochodowych w Drugiej Rzeczypospolitej, poprzedzony podsumowaniem światowego przemysłu karoseryjnego do II wojny światowej, w tym rozwoju wzornictwa i technologii.

Wśród przedstawionych zakładów znajdują się:
- Brzeskiauto (1925-1941)
- Zakłady Mechaniczne Plage i Laśkiewicz (1924-1933)
- Szydłowiecka Fabryka Braci Węgrzeckich (1923-1934)
- Zakłady Przemysłowe "Bielany" są (1931-1944)
- Wytwórnia Karoserii i Przyczep Samochodowych Józef Zagórski (1938-1939)
- Centralne Warsztaty Samochodowe (CWS) (1918-1928)
- Państwowe Zakłady Inżynierii (PZInż.) (1928-1939)
...oraz inni producenci w Polsce i Wolnym Mieście Gdańsk.

Książka opisuje pochodzenie, rozwój i programy produkcyjne tych firm, ujawniając wiele mało znanych faktów z historii polskiej motoryzacji. Zawiera liczne ilustracje, w tym niepublikowane wcześniej.

Materiały pochodzą z ówczesnych źródeł krajowych i zagranicznych, prasy, archiwów firmowych oraz publikacji reklamowych. Publikacja zainteresuje miłośników polskiej motoryzacji, samochodów zabytkowych oraz historii gospodarczej Drugiej Rzeczypospolitej.

Szczegóły

Samochody PRL-u

Lektura Samochodów PRL-u zabierze nas w fascynującą podróż w czasy, gdy polski przemysł motoryzacyjny wytwarzał corocznie kilkaset tysięcy pojazdów. Produkowane one były w kilkunastu fabrykach. Kolejne dziesiątki, jeśli nie setki, zakładów wykonywały poszczególne elementy, tworząc w ten sposób tę gałąź gospodarki narodowej.

Książka prezentuje kultowe polskie pojazdy m.in. Mikrusa, Warszawę, Syrenę i Fiata 126p. Przedstawia opisy samochodów ciężarowych i dostawczych oraz autobusów. Jeden z rozdziałów poświęcony został pojazdom rolniczym - ciągnikom i kombajnom. Publikacja prezentuje również, niestety nie wdrożone do produkcji, prototypy samochodów, które często zarówno stylistyką jak i parametrami technicznymi, nie odbiegały od ówczesnych światowych standardów. Dzięki współpracy z fabrykami produkującymi samochody w czasach Polski Ludowej oraz ich współczesnymi następcami, książkę wzbogaciły setki interesujących zdjęć.

Szczegóły

Samochody z Wielkopolski 1971-2020

Bogato ilustrowana książka poświęcona kulisom budowy prototypów samochodów dla rolnictwa i uruchomieniu produkcji modelu Tarpan 233 oraz jego odmian pochodnych. Scharakteryzowano w niej różne wersje samochodu rolniczego Tarpan oraz jego następcy - terenowego Tarpana Honkera.
Przedstawiono również wiele dotychczas niepublikowanych zdjęć opisywanych pojazdów.

Opisano także przejęcie bankrutującej Fabryki Samochodów Rolniczych przez koncern Volkswagen AG, który wdrożył w niej najpierw montaż, a później produkcję samochodów grupy VAG. Uwzględniono montowane w Wielkopolsce modele następujących marek: Skoda, Seat, Volkswagen i Audi, jak również produkowane później w nowo wybudowanych fabrykach samochody Volkswagen Caddy, Volkswagen Transporter i Volkswagen Crafter oraz MAN TGE.

Szczegóły